Wierzba biała: odmiany dekoracyjne i użyteczne właściwości

Wierzba jest jednym z najczęściej występujących drzew zarówno w Rosji, jak iw innych krajach. Roślina sama w sobie jest niezwykle dobra: mocny pień, długie zwisające gałęzie, liście we wszystkich odcieniach zieleni i kwiaty, jak puszyste kolczyki, fascynują swoim pięknem i wzywają do świata natury i harmonii. Wielu uprawia wierzbę w swoich ogrodach lub w domu.

Drzewo od dawna jest inspiracją dla wielu pisarzy, poetów i artystów. Pisali o nim A. Fet, A. Achmatowa, S. Jesienin, F. Tyutchev i inni. Nie ustąpił też słynny gawędziarz G. H. Andersen, właściciel baśni „Pod wierzbą”. Znany jest również obraz „Weeping Willow” C. Moneta.

Drzewo ma szerokie zastosowanie w produkcji, przemyśle, rolnictwie i medycynie.

Rozprzestrzenianie się drzewa

Dziś wiele osób wie, jak wygląda wierzba. Znalezienie zdjęcia drzewa jest dość łatwe. I te rośliny pojawiły się wiele lat temu. Archeolodzy odkryli ślady liści wierzby w osadach z okresu kredy.

Niektórzy członkowie rodziny znajdują się nawet za kołem podbiegunowym. Rozmiary wahają się od drzew o pniu piętnastu metrów do małych krzewów. W naturze występuje ogromna liczba wierzb, niektóre są bardziej powszechne, podczas gdy inne nie są tak dobrze znane.

Szeluga, wierzba, wierzba, wierzba, winorośl, tal - wszystko to są drzewa i krzewy należące do tej samej rodziny - wierzby.

Tekstura

Wierzba należy do twardzieli, biel jest biała z lekko brązowym odcieniem, rdzeń jest brązowo-czerwony. Strukturę na przekrojach podłużnych tworzą jasne i ciemne paski biegnące wzdłuż słojów. Warstwy roczne są dobrze widoczne, ponieważ są ciemne na granicy. Promienie rdzenia są słabo widoczne i prawie niewidoczne, więc wzór tekstury jest niewyraźny.

Szczegółowe badanie wierzby

Ludzie nieustannie studiują przyrodę. Wiedza naturalna pomaga przetrwać. Zbierając rośliny na żywność, należy zrozumieć, co jest niebezpieczne, a gdzie ukryte są przydatne elementy.

Pierwsze opisy wierzby pochodzą z I wieku. Pliniusz Starszy opisał w swoich książkach ponad pięć gatunków. Wraz z rozwojem nauki ludzie coraz więcej dowiadują się o żywej przyrodzie i starają się wszystko klasyfikować. Willow zawsze interesowała naukowców. Drzewo, którego gatunki nie były tak liczne wiele lat temu (ponad dwa tuziny), wywołało szereg sporów między Linneuszem a Skopoli.

Rodzina była również studiowana w Rosji. To radziecki naukowiec Skvortsov zebrał i uporządkował wszystkie dostępne dane o drzewach, dokonał typizacji i wybrał odpowiednie nazwy oraz zidentyfikował podgatunki.

Jednak ich ogromna różnorodność do dziś budzi kontrowersje i różne opinie w kręgach naukowych. Niektóre kraje mają nawet własne szkoły do ​​badania tych drzew. Willow reprezentuje ogromną różnorodność kształtów i kolorów. Zdjęcie drzewa to najczęściej płaczące typy znajdujące się na brzegach rzek lub jezior. Prawdopodobnie dlatego, że te rośliny wyglądają wyjątkowo jasno i inspirująco.

Przedstawicieli tych roślin można obserwować w ogrodach botanicznych Anglii i Paryża.

Krótka informacja o wierzbie

Jedna z najstarszych roślin na naszej planecie, wierzba, występuje w odciskach skał kredowych.Urodziła się w Eurazji, ale rośnie w umiarkowanych szerokościach geograficznych Ameryki Północnej. Niektóre gatunki wierzby rosną w tropikach i subtropikach, gdzie wilgotność jest wysoka.

Obszary Rosji są szerokie i ogromne, w różnych regionach występują różne nazwy rośliny: wierzba, wierzba, wierzba i inne.

W botanice wierzba jest krzewem liściastym lub okrągłym drzewem o niewielkich rozmiarach. Liście wierzby są lancetowate lub szeroko owalne, do 12 cm długości i do 8 szerokości. Górna strona jest ciemnozielona, ​​a dolna zielono-szara.

Okres kwitnienia przypada na kwiecień i trwa do pojawienia się liści. Słynne wierzby to w rzeczywistości męskie kwiatostany o długości do 6 cm. Roślina jest odporna na niskie temperatury. Większość odmian nadaje się do tkania.

Rodzina Willow

Trzy drzewa: topola, wierzba i chozenia. Co ich łączy? Wszystkie należą do rodziny Willow i razem mają ponad czterysta gatunków. Główna część rośnie w regionach o klimacie umiarkowanym, ale są rośliny, które dotarły do ​​tropików, co wskazuje na różnorodność możliwych opcji uprawy. W Afryce rosną drzewa z rodziny.

Te drzewa kochają światło i wilgoć, ale w różnym stopniu. Wielu jest w stanie przetrwać życie w warunkach braku wody. Jeśli mówimy o topolach, to reprezentują je tylko drzewa. Wysokie i mocne pnie z bujnymi koronami.

Czy wierzba to drzewo czy krzew? Może to być drzewo z ogromnym wysokim pniem lub bujny krzew, mała, rozłożysta roślina. Ale najmniejsze gatunki (z Arktyki i Alp) nadal nie stały się ziołami.

Willow można znaleźć nad brzegiem rzeki. To jedno z najlepszych miejsc na drzewo - dużo wilgoci i słońca. W tym przypadku pojedyncze okazy można spotkać na zboczach, piaskach, bagnach oraz w lesie (jako domieszka do innych drzew).

Leczenie

Ponieważ drewno wierzby jest miękkie, wymaga ostrego narzędzia do jego obróbki. Jest dobrze przycięty wzdłuż i w poprzek włókien, przypominając lipę. Bardzo dobrze znosi szlifowanie, posiada dużą przyczepność. Drewno wierzby jest łatwe w obróbce różnymi bejcami, bejcami i lakierami. Ale drewno wierzby jest szczególnie cenione ze względu na swoją elastyczność, która zwiększa się jeszcze bardziej podczas gotowania na parze.

Trzy rodzaje wierzby

Topole można uznać za najbardziej prymitywnego przedstawiciela rodziny. Chociaż w niektórych obszarach można je znaleźć prawie na każdym kroku. Mają ogromne znaczenie dla ludzi. Ze względu na swoje naturalne tempo wzrostu i bezpretensjonalny charakter stają się doskonałym źródłem drewna.

Chozenia jest reprezentowana tylko przez jeden gatunek. Drzewo bardzo lubi światło słoneczne i rośnie na glebie, na którą składa się mieszanka żwiru i piasku. Gaje Chozenia nie rosną. Wraz z wiekiem wysychają i rozpadają się lub są zastępowane przez inne gatunki. Są wystarczająco trudne do rozmnażania, dlatego nie mają szerokiej dystrybucji.

Willow to drzewo, które jest najbardziej zróżnicowanym rodzajem rodziny. Możesz go spotkać w dowolnym miejscu geograficznym. Dzieli się na trzy podgrupy: Salix, Vetrix i Chamaetia. Każdy z nich ma swoje własne cechy i wielu przedstawicieli. Takie drzewa można spotkać w wielu miejscach na naszej planecie. Ogromna, mocna i mała dekoracyjna.

Przeciwwskazania i uszkodzenia roślin

Preparatów Vetla nie można łączyć z aspiryną, ponieważ wzmacnia działanie obecnych w nich salicylanów. Ponadto zabrania się ich używania:

• W przypadku reakcji alergicznych na aspirynę.
• Wrzody i cierpiące na patologie żołądkowo-jelitowe.
• Dzieci poniżej 16 lat.
• Razem z antykoagulantami, aby uniknąć krwawienia.
• W leczeniu napadów, stosowanie niektórych leków przeciwbólowych.
• Przy podwyższonym ciśnieniu krwi.

Nie należy ich stosować w sposób niekontrolowany przez kobiety karmiące i kobiety w ciąży, pacjentów przyjmujących inne leki. Te leki również nie są kompatybilne z alkoholem.

Podrodzaj Salix

Większość przedstawicieli to drzewa. Lista obejmuje około trzydziestu gatunków. Taka wierzba to drzewo, którego liście są zawsze ostre, płaskie. Żyły nie są zagłębione, a krawędzie nie są skręcone.

Wierzba biała ma średni lub duży rozmiar. Liście białawe ze srebrzystym odcieniem. Najczęściej rośnie w dolinach rzecznych. Często są hodowane, zwłaszcza przez mieszkańców wsi.

Ponadto istnieją przedstawiciele dekoracyjni. Wierzba płacząca to drzewo występujące w Azji Mniejszej. Stamtąd pochodzi przedstawiciel noszący imię kruchy. Zerwana gałąź takiego drzewa dobrze się zakorzenia. Dzięki temu gatunek rozprzestrzenił się daleko poza swoją ojczyznę - drzewo to można spotkać w wielu częściach Europy.

Wierzba pięciogłowa jest interesująca ze względu na swoje cechy zewnętrzne. Ma piękne ulistnienie, jakby pokryte połyskiem. Ostatni ze wszystkich przedstawicieli tego rodzaju kwitnie i dopiero pod koniec ciepłych porów dojrzewa jego nasiona. Przez całą jesień i zimę choinkę zdobią wiszące suche kolczyki.

Dekoracyjne kształty białej wierzby

Wierzba biała ma kilka dobrze znanych odmian dekoracyjnych:

• Tristis - drzewo o rozłożystej i wysokiej koronie, dochodzącej do dwóch dziesiątek metrów. Gałęzie opadają, z żółtawą korą, liście są długie i wąskie, jesienią żółtozielone. Malownicze żółte kolczyki, które pojawiają się na styku kwietnia i maja. Dobrze znana kultura miododajna. Rośnie na otwartych, wilgotnych obszarach.
• Argentea - nie mniej wysokie drzewo o srebrzystych, dużych i podłużnych liściach. Później zachowują srebrzysty odcień tylko od spodu, a jesienią żółkną. Kolczyki pojawiają się jeszcze przed zakwitnięciem liści.
• Limpde - najwyższy gatunek wierzby o potężnym, trzymetrowym pniu. Korona ma kształt stożka z zielonymi liśćmi. Kwitnie późną wiosną z już otwartymi liśćmi. Dobra roślina miodowa. Uwielbia miejsca lekkie, wilgotne, ale nie toleruje gleb kwaśnych i podmokłych. Dobrze znosi niskie temperatury.
• Płacz (pendula) - drzewo o opadającej koronie i wyróżniającym się spośród innych odmian kolorem kory młodych okazów. Mają początkowo odcień musztardy, aw środku letniego upału - czerwonawo-brązowy po słonecznej stronie. Liście są długie i bardzo wąskie, jasnozielone, przypominające masowo wodospad.
• Sericea - stosunkowo krótkie drzewo o okrągłym kształcie z liśćmi błyszczącymi srebrem. Maksymalny dziesięciometrowy wzrost osiąga dopiero w wieku 20 lat.

Vetrix i Hamitea

Łącznie te dwa podgatunki liczą ponad trzystu przedstawicieli. Wierzba, której opis podano poniżej, występuje w strefach leśnych o umiarkowanych warunkach klimatycznych i należy do podgatunku Vetrix (wierzba kozia lub majaczenie). Ma duże, rozłożyste gałęzie i gładki pień. Toleruje przesadzanie w różnych warunkach, dlatego jest dość popularny wśród ogrodników. Podgatunek Vetrix to wierzba, drzewo lub krzew o dostatecznie dużym wzroście. Ponadto przedstawiciele różnią się budową pąków, wczesnym kwitnieniem i pędami z nieobecnymi lub słabo rozwiniętymi liśćmi.

Grupa hametei obejmuje głównie krzewy nisko rosnące, niektóre z nich pełzające. Kolczyki znajdują się na samym końcu pędu liściastego. Nasiona dojrzewają wystarczająco późno. W leśnej tundrze najczęściej można zobaczyć szaroniebieską wierzbę. Ciekawie rośnie polar i trawa. Ich pień jest głęboko zakopany w ziemi lub mchu i wychodzą tylko cienkie gałązki z liśćmi.

Zasady sadzenia wierzby

Przystępując do sadzenia wierzby warto zastanowić się nad rodzajem jej systemu korzeniowego. Do sadzenia wierzb, których system korzeniowy jest zamknięty, odpowiednia jest każda pora - od kwietnia do października. Rośliny z otwartym systemem korzeniowym najlepiej sadzić wczesną wiosną, przed pęknięciem pąków lub późną jesienią, po opadnięciu liści.

Sam proces sadzenia składa się z następujących etapów:

• Wykop otwór do sadzenia, którego średnica dla gatunków krzewów powinna wynosić 50 cm, dla wysokich drzew - 60 cm Głębokość otworu do sadzenia dla obu gatunków wynosi 40 cm W otworze umieszcza się sadzonkę wierzby z zamkniętym systemem korzeniowym którego wielkość jest równa ziemskiej śpiączce.
• Jeśli gleba jest ciężka, dno wykopu należy przykryć piaskiem lub gruzem (20-30 cm), aby zapewnić drenaż.
• Do bezpośredniego sadzenia sadzonki wierzby przygotowuje się podłoże z torfu, kompostu, gleby w równych proporcjach i dodaje do niego Azophoskę (200 g na jedną roślinę). Jedna trzecia dołu do sadzenia jest wypełniona tym podłożem i umieszczana jest w nim sadzonka.
• Następnie dół jest wypełniony, a ziemia wokół niego jest ubita, tworząc małe zagłębienie do podlewania.
• Po zakończeniu procesu musisz wlać dwa wiadra wody na glebę.
• Wysoką sadzonkę przywiązuje się do zapomnianego wcześniej kołka w ziemi, aby nie pękła i jest unieruchomiona w pozycji pionowej.

Ważny! Jesienią nie należy sadzić ciepłolubnych gatunków wierzby, ponieważ nie będą one miały czasu na wzmocnienie się na początku zimy i mogą umrzeć podczas nadejścia mrozów.

Najczęstsi przedstawiciele

W Europie, Rosji, Azji Środkowej na stokach, obrzeżach lasów i lasach można spotkać wierzbę kozią.

Ta roślina ma dziesięć metrów wysokości i okrągłą i gęstą koronę. Czasami może to być krzak.

Innym drzewem z rodzaju wierzby koziej jest wierzba Mas, charakteryzująca się rozłożystym ulistnieniem, zielonkawą korą i ciemnoczerwonymi pędami. Roślina jest bezpretensjonalna dla gleby, rośnie wystarczająco szybko, a średnia długość życia to trzydzieści lat.

Dość dobrze znanym drzewem w naszym regionie jest wierzba. Opis pojawienia się płaczącej piękności ma bajeczną i romantyczną historię - o dziewczynie, która straciła kochanka i zamieniła się w eleganckie drzewo. Stojąc na brzegu, do dziś płacze, wspominając stratę.

Jak dbać o drzewo

Wierzba srebrna wymaga szczególnej pielęgnacji tylko podczas adaptacji do nowego miejsca sadzenia. Pomimo tego, że roślina jest bezpretensjonalna, nie zapomnij o tym w następnych latach życia:

• Główną zasadą pielęgnacji świeżo zasadzonej wierzby jest podlewanie, ponieważ drzewo jest wyjątkowo wilgotne. Sadzonkę należy podlewać raz w tygodniu, wcześnie lub wieczorem. Aby zorganizować proces, użyj 2-5 wiader wody. Drzewo wymaga również opryskiwania.
• Młode wierzby białe muszą poluzować glebę na głębokość bagnetu łopaty.
• Aby drzewo rosło jakościowo, konieczne jest ściółkowanie gleby torfem, którego warstwa powinna mieć 5-7 cm.
• Aby uformować ozdobną koronę, wierzba wykonuje „fryzury” długich pędów i przycinanie martwych gałęzi.
• Jeśli zauważysz słaby wzrost rośliny, wymaga karmienia. Najlepszym nawozem jest nitroammofoska (60-80 g / roślinę).

Ważny! Aby uzyskać efekt estetyczny, koronę wierzby podczas procesu przycinania można uformować w postaci sondy, kulki lub nawet prostokąta.

Podanie

Charakterystyczną cechę wierzby, która jest aktywnie wykorzystywana przez całą ludzkość, można uznać za dobrze rozwinięty system korzeniowy. Zwykle zajmuje duży obszar i ma wiele gałęzi. Dzięki temu doskonale trzyma glebę. To jest używane do:

• wzmocnienie luźnych skał;
• regulacja rzek na obszarach górskich;
• wzmocnienie brzegów kanałów i miejsc zapór;
• wzmocnienie ostrych nachylonych zboczy;
• zapobieganie erozji na stepach;
• retencja piasków w miejscach o dużej wilgotności.

Drewno nadaje się jako materiał rzemieślniczy, jest dość miękkie i lekkie. Na niektórych obszarach z wierzby wznoszone są budynki mieszkalne. Niektóre zwierzęta uwielbiają biesiadować na liściach. Wierzba to drzewo uważane za doskonałą roślinę miododajną; pszczoły chętnie je odwiedzają, aby zebrać nektar.
Kora jest używana do garbowania skór. Wykonuje się z niego różnorodne tkactwo, a także elastyczne i trwałe gałęzie.

Opis botaniczny i rozmieszczenie wierzby białej

Wierzba biała (Salix alba) ma inne nazwy - wierzba srebrna, wierzba, wierzba i wierzba. Nazwa rodzaju, przetłumaczona z celtyckiego, brzmi jak „rośnie blisko wody”, mówiąc o miejscu wzrostu charakterystycznym dla wierzby. Wierzba biała to drzewo o wysokości do 30 metrów, a jej pień może dorastać do półtora metra szerokości. Ciemnoszara, gruba kora ma pęknięcia. Konfiguracja korony jest owalna lub okrągła. Liście są wydłużone i wąskie z niewielką krawędzią poniżej. Pędy są bardzo elastyczne i długie. Kwiaty kolczaste pojawiają się w połowie wiosny i przyciągają dużą liczbę owadów zapylających. Korzenie tego drzewa są boczne, zajmują dużą powierzchnię, a głębokość ich rozwoju zależy od rodzaju gleby. W warunkach wysokiej wilgotności osiąga trzy metry.

Gatunek ten łatwo poddaje się hybrydyzacji, częściej - spontanicznej, tracąc przy tym wiele charakterystycznych różnic. Rośnie wzdłuż zbiorników wodnych, często tworząc zarośla i duże zagajniki. Sąsiadami często są topole, olchy, bzu czarnego lub inne odmiany wierzby. Wierzba biała występuje powszechnie w całej Europie (z wyjątkiem północy), Azji i północnej Afryce.

Stosować w medycynie tradycyjnej

Trudno jest znaleźć drzewo podobne do wierzby, które ma tak szerokie rozpowszechnienie i różnorodne zastosowania.

Drzewa wszystkich typów mają w swoim składzie składniki odżywcze. Szczególnie bogate są w nie kozy, kruche wierzby i niektórzy inni przedstawiciele.

Leki z kory pomagają w stanach zapalnych, łagodzą ból, zwiększają zdolność krzepnięcia krwi i zmniejszają produkcję moczu.

Po przeprowadzeniu badań klinicznych ustalono skuteczność wierzby w leczeniu nadciśnienia.

Dla osób cierpiących na tachykardię i nerwicę można wziąć wywar lub nalewki na bazie kwiatostanów.

Od czasów starożytnych uważano, że wierzba ma właściwości magiczne. Jakie drzewo jest używane podczas ceremonii chrześcijańskich? Willow, należąca do rodziny wierzbowych. Wcześniej przypisywano jej najsilniejsze właściwości lecznicze. Uważano, że połykając nerkę, można pozbyć się gorączki i innych chorób.

Buliony są używane zewnętrznie lub pijane - w zależności od problemu. Na przykład wypłukują usta zapaleniami i wykonują kąpiele z silnym poceniem.

Właściwości fizyczne i mechaniczne

Drewno wierzby ma podobne właściwości do drewna topolowego. Gęstość jest niska, w stanie wysuszonym (przy wilgotności 12%) waha się od 400 do 450 kg / m3. Drewno jest lepkie, miękkie i sprężyste. Odporność na pękanie jest średnia. Odporność na próchnicę jest słaba, ale związki ochronne są dobrze odbierane. Drewno wierzby ma dobrą elastyczność, która poprawia się po namoczeniu. Zdolność do trzymania łączników jest zadowalająca i zbliżona do drewna lipowego.

Hodowla

Ludzie zajmujący się tkaniem z winorośli mają pewne trudności ze znalezieniem materiałów. Dlatego wielu myśli o wyhodowaniu własnej małej plantacji.

Aby uzyskać dobry wzrost, wybierz obszar, który jest wystarczająco dobrze oświetlony i wilgotny. Najlepiej, jeśli chemia gleby jest kwaśna.

Możesz wyhodować nowe drzewo za pomocą nasion lub sadzonek. Aby mogły się zakorzenić i dać dobre pędy, należy dokładnie rozważyć wybór części do kiełkowania. Najlepiej użyć cięcia, które znajduje się na samym dnie pnia. Ta część nazywa się tyłek.

Wierzba to drzewo sadzone wiosną lub jesienią. Grubość i wysokość zależą od częstotliwości lokalizacji. Im bliżej drzew, tym cieńszy będzie pień.

Właściwości i obróbka wierzby białej (wideo)

Lecznicze właściwości vetli zawierające salicynę, flawonoidy, żywice, kwas askorbinowy i inne, stosowane w takich przypadkach:

1. Do płukania gardła i dziąseł.
2. Do leczenia stanów zapalnych skóry, zmniejszania pocenia się stóp.
3. Jej leki, które mają właściwości przeciwbólowe przeciwgorączkowe, napotne, hemostatyczne, przeciwzakrzepowe, moczopędne, są przydatne w leczeniu:

• Zapalenie błony śluzowej żołądka - jako poprawiające trawienie.
• Choroby ginekologiczne - w celu złagodzenia stanu zapalnego i zatrzymania krwawienia.
• Gruźlica i gorączka.
• Reumatyzm, bóle głowy, dna - jako lek przeciwbólowy.
• Biegunka - jako środek ściągający.
• Niedociśnienie - w celu podniesienia napięcia ciała itp.

Gdzie jest używana wierzba

Gatunek krzewu, zjednoczony wspólną nazwą - wierzba, ma wiele zastosowań o odmiennym charakterze.

• Odmiany drzewiaste są doskonałe do wytwarzania rzemiosła, aw regionach stepowych są powszechne jako materiał budowlany.
• Krzewy służą jako ogniwo paliwowe.
• Ze względu na szybki wzrost skał wierzba jest wykorzystywana w przemyśle celulozowym oraz zajmuje się produkcją tworzyw sztucznych.
• Wiele ras, które zostały omówione powyżej, produkuje pręty używane do tkania wikliny.
• Bydło karmione jest liściastymi gałęziami.
• Zastosowanie lecznicze.
• Kora wykorzystywana jest do garbowania, a włókno do produkcji worów, lin i mat.
• Wierzba ze względu na wczesne kwitnienie jest cenną rośliną miododajną.
• Wykorzystanie dekoracyjnych odmian wierzby w projektowaniu krajobrazu polega na nasadzeniach pojedynczych lub kilku drzewach (starają się unikać dużych grup). Wierzby płaczące są szczególnie skuteczne w połączeniu z trawnikiem, zjeżdżalniami alpejskimi lub obok zbiornika.
• Korzenie wierzby służą jako środek wzmacniający klify w celu ochrony przed osuwiskami.

Ile kosztuje wierzba

Wierzba to nie tylko piękne drzewo, ale także pomaga w medycynie. Do leczenia używa się głównie kory drzewa. Leczy takie choroby jak:

• Spadek ciśnienia;
• Częstoskurcz;
• Zaburzenia nerwowe.

Nalewka na korze wierzby pomaga przy obniżeniu temperatury, łagodzi ból i usuwa rozstrój jelit. Przygotowuje się również preparaty z wierzbami do płukania ust.

Odwar z tych drzew pomaga w poceniu się. Stosowany jest w formie kąpieli. Aby rosół pomagał lepiej, dodaj pąki brzozy.

Również medycyna ludowa wykorzystuje wierzbę do takich chorób:

• Gorączka;
• Zimno;
• Reumatyzm;
• Zaburzenia ruchu jelit;
• Kolka żołądkowa;
• Dna;
• Choroby śledziony.

Lekarstwo jest bardzo moczopędne. Zatrzymuje również krew.

Odwary pomagają również w leczeniu bólu gardła, zmęczenia mięśni, żylaków i zapalenia jamy ustnej.