Nazwa „koper włoski” jest znana wielu osobom, ale nie wszyscy wiedzą o tej roślinie wystarczająco dużo, aby rozpocząć sadzenie na swoich działkach ogrodowych. Koper włoski (łac. Foenículum vulgáre) to pachnąca roślina, która jest szeroko stosowana w medycynie i jako dodatek do wielu potraw. Na zewnątrz roślina przypomina nieco koper. Jeśli masz letni domek, uprawa tej rośliny nie będzie trudna. Najważniejsze jest, aby przed zasadzeniem samemu wyjaśnić, jaki to rodzaj kultury, jak powinna wyglądać i jak rośnie.
Zdecydowanie zaleca się sadzenie przydatnego produktu z dala od innych roślin. Kultura uwielbia wysoką wilgotność. Jeśli podlewanie jest niewystarczające, dotrze korzeniami do łóżek z innymi roślinami, a ta nieuchronnie ucierpi. Jedynym sąsiadem, którego akceptuje koper włoski, jest ogórek kapuściany. Roślina ta ma na niego dobroczynny wpływ, odstraszając swoim zapachem niektóre szkodniki.
Uwaga. Zaleca się sadzenie kopru w miejscach nasłonecznionych. Kultura bardzo lubi światło i słabo rośnie w cieniu.
Istnieją dwie główne odmiany kopru włoskiego:
- warzywo;
- zwyczajny.
Koper włoski nie jest najpopularniejszą, ale bardzo przydatną rośliną.
Główną cechą kopru warzywnego jest tworzenie się specjalnych cebul, które są jadalne. Jest uprawiana jako roślina jednoroczna. Najpopularniejsze odmiany tego typu kultury to Casanova, Rondo.
Jeśli chodzi o koper włoski, jest uprawiany na nasiona i zioła. Pozostawia się go na kolejny rok, aby móc poczekać, aż nasiona będą w pełni dojrzałe. Wśród popularnych odmian można wymienić Ogorodny i Perechny.
Geneza i opis kultury
Koper włoski to roślina zielna z rodziny Umbrelli. W swoim naturalnym środowisku rośnie w południowej Europie, Azji Mniejszej i basenie Morza Śródziemnego. Zieleń kultury, podobnie jak koper, ma przyjemny aromat. Ma słodki smak przypominający anyż. Dzięki temu roślina służy do gotowania.
Zwyczajowo dzieli się kulturę na dwa typy:
- Zwykły koper lub apteka. Ta odmiana jest uprawiana na trawę i nasiona.
- Koper warzywny. Jest ceniony za mięsistą łodygę, zwaną główką kapusty.
Roślina osiąga wysokość 1,5-2 metrów. Ma mocne kłącze i rozgałęzioną łodygę. Zielone liście są podzielone na włókna nitkowate. Małe szypułki są zbierane w koszach. Po nich powstają podłużne, szarawe owoce o miękkim, przyjemnym zapachu.
Przeciwwskazania
Owoce kopru włoskiego mogą wywoływać reakcje alergiczne, jeśli są spożywane w dużych ilościach, zacznij od małych porcji, aby opanować stan.
Niektórzy ludzie są uczuleni na koper włoski, więc nie bierz go za dużo.
Pamiętaj o przeczyszczających właściwościach rośliny, ona też rozrzedza krew. Nie zaleca się przyjmowania leków z kopru włoskiego przy problemach z rytmem serca, obfitych miesiączkach lub w okresie pooperacyjnym.
Przydatne właściwości i zastosowanie
Koper włoski to zdrowe warzywo stosowane w leczeniu wielu chorób.Zawiera flawonoidy, olejki eteryczne, witaminy, błonnik i białko roślinne. Dzięki temu roślina ma właściwości lecznicze:
- łagodzi kaszel;
- poprawia funkcjonowanie przewodu pokarmowego;
- łagodzi bóle głowy;
- poprawia widzenie, leczy zapalenie spojówek;
- chroni wątrobę;
- wzmacnia odporność.
Sok roślinny zawiera dużo przeciwutleniaczy oraz anetol - substancję, która zapobiega rozwojowi komórek rakowych. Dlatego zaleca się spożywanie warzyw w celu zapobiegania rakowi. Korzenie są używane jako środek przeczyszczający, nasiona jako środki pobudzające.
W żywieniu
Kultura ma przyjemny aromat i smak, jest szeroko stosowana w kuchni. Liście, łodygi, kwiatostany i nasiona rośliny są jadalne. Dodawane są do dressingów, sosów, sałatek, zup, stosowane jako przyprawa do dań mięsnych i rybnych.
Główki kopru warzywnego są spożywane na surowo, pieczone, smażone, duszone. Nasiona są używane w postaci zmielonej lub w całości. Służą do aromatyzowania przetworów i marynat. Herbata lecznicza warzona jest z liści.
W medycynie
Na jego podstawie powstają herbaty i wywary, które pomagają małym dzieciom z wzdęciami i gazami. Olejki eteryczne są dodawane do środków przeciwskurczowych. Napary i wywary pomagają przy zapaleniu oskrzeli i krztuścu. Kultura znana jest ze swoich właściwości przeciwbakteryjnych i przeciwgrzybiczych.
Dla dzieci
Herbata z kopru włoskiego jest również dobra dla małych dzieci. Dozwolone jest to od czterech miesięcy. Takie mewy pomagają uwolnić dziecko od kolki jelitowej i wzdęć, pomagają wzmocnić układ nerwowy i zwiększyć odporność. Koper zawiera wapń, dlatego produkt ten pozytywnie wpływa na układ kostny niemowląt. Aby przygotować napój, musisz kupić nasiona kopru włoskiego w aptece, wlać dwie łyżeczki do małego rondelka i zalać szklanką wrzącej wody. Gotować na małym ogniu przez kilka minut. Dzieciom podaje się lek nie więcej niż sześć razy dziennie, jedną łyżkę stołową.
Odmiana odmianowa
Wiele odmian warzyw zostało wyhodowanych przez hodowców. Rosyjscy ogrodnicy uprawiają następujące odmiany kopru:
- Luzhnikovsky Semko. Odmiana warzywna w połowie sezonu, dojrzewająca 55-60 dni po posadzeniu.
- Zupełny. Kapusta wczesna dojrzewająca, dojrzewająca 47-50 dni.
- Rudy F Hybryda w połowie sezonu, dojrzewanie 60 dni.
- Pieprz. Popularna odmiana o nieodpowiednich korzeniach.
- Ogród. Odmiana zieleni.
Zaleca się uprawę kopru warzywnego w sposób rozsadowy, wtedy zwiększa się szansa na zebranie dużych główek owoców kapusty.
Uprawa z nasion
Sadząc i pielęgnując na dworze, należy zdecydować się na rodzaj kopru włoskiego. Do produkcji soczystych warzyw i nasion wykorzystuje się apteki lub popularne odmiany. Można je wysiewać bezpośrednio w otwartym terenie. Podczas sadzenia wiosną zaleca się po podlaniu przykrycie grządki polietylenem, aby zabezpieczyć rośliny przed mrozem. Po pojawieniu się ciepła można siać koper apteczny w odstępach 2-3 tygodni do początku sierpnia.
Wskazane jest uprawianie odmian warzyw w sadzonkach. Rośliny nie znoszą dobrze przesadzania, dlatego wskazane jest kiełkowanie nasion w doniczkach torfowych lub kasetach wypełnionych próchnicą. W 45-50 dni po pojawieniu się sadzonek sadzonki sadzi się w stałym miejscu.
Czas siewu w otwartym terenie
Czas sadzenia plonu zależy od odmiany rośliny. Odmiany apteczne są natychmiast wysiewane na otwartym terenie. Impreza może się odbyć wiosną, w połowie kwietnia lub jesienią - w pierwszej dekadzie września. Zaleca się uprawę odmian warzyw metodą sadzonkową. W tym przypadku siew odbywa się w połowie marca.
Przygotowanie łóżka ogrodowego
Możesz siać nasiona wiosną i jesienią, ale w każdym razie przygotuj miejsce z wyprzedzeniem.Jeśli planujesz sadzić przed zimą, powinieneś rozpocząć pracę na 2-3 tygodnie przed wydarzeniem. W przypadku siewu wiosennego łóżko przygotowuje się jesienią. Aby to zrobić, dla każdego metra kwadratowego wprowadza się:
- wiadro próchnicy lub torfu;
- 2 łyżki stołowe. l. nitroammofosforan;
- 0,5 l wapna gaszonego;
- 2 litry trocin.
Wykonuje się wykopywanie gleby, a ziemię należy spulchnić do głębokości 25 cm.Powierzchnia jest wyrównana. Wiosną, na miesiąc przed sadzeniem, miejsce jest podlewane i przykrywane folią, aby gleba wchłaniała i zatrzymywała wodę.
Funkcje opieki na świeżym powietrzu
Uprawa i pielęgnacja kopru włoskiego to prosty proces, z którym poradzi sobie nawet niedoświadczony ogrodnik. Najważniejsze jest, aby zapewnić kulturze regularne, obfite podlewanie, pielenie i poluzowanie. Ściółkowanie pomoże uniknąć problemów z wychodzeniem. Dzięki temu zabiegowi agrotechnicznemu wilgoć zostaje zatrzymana u korzeni, a roślina potrzebuje mniej podlewania. Ponadto ściółka zapobiega rozwojowi chwastów, co ogranicza ich zachwaszczenie i spulchnianie.
Roślina będzie wymagała okresowego hillingowania, które zapewnia dostęp powietrza do głów. Zaleca się przeprowadzać zabieg 2-3 razy w sezonie. Uprawę należy podnieść do wysokości 3–7 cm Zamiast tego można wykonać pierścień ochronny na roślinę z wyciętej plastikowej butelki. Wtedy główki kapusty nie brudzą się ziemią.
Nawadnianie i spulchnianie
Koper włoski to kultura kochająca wilgoć. Uprawa dużych korzeni warzyw wymaga regularnego podlewania. Zaleca się nalewanie 15–20 litrów wody co 5–6 dni na metr kwadratowy łóżka. Podczas suszy wilgotność wzrasta. Po podlaniu i opadach deszczu łóżka muszą być stale poluzowane, w przeciwnym razie na glebie utworzy się skorupa, blokując dostęp powietrza do korzeni. Będzie to miało zły wpływ na rozwój główek kapusty.
Top dressing
Zaleca się kilkakrotne stosowanie nawozów w sezonie:
- Pierwsze karmienie przeprowadza się, gdy pojawiają się 4 liście. Jako nawóz stosuje się roztwór dziewanny, przygotowany w ilości 1 kg obornika na 10 litrów wody.
- Drugi - kiedy strzałki pojawiają się na zwykłych odmianach.
- Odmiany kapusty są nawożone 30 dni po dodaniu pierwszego roztworu.
Choroby i szkodniki
Koper uprawiany na wsi czasami choruje na szarą zgniliznę. Ta choroba atakuje roślinę w zimne i deszczowe lata. Do leczenia stosuje się fungicydy. Kultura ma silny zapach, który odstrasza szkodniki, ale czasami rosną na niej mszyce marchwiowe lub kminkowe. Środek owadobójczy pomoże pozbyć się owadów.
Szkodniki i choroby kopru włoskiego ze zdjęciami i nazwami
Choroby kopru włoskiego
Koper włoski ma dość wysoką odporność na choroby, ale czasami cierpi na zgniliznę łodyg lub korzeni, cercosporę lub rdzę.
Cerkosporoza
Jeśli krzew jest chory na cerkosporozę, na wszystkich jego zielonych częściach tworzą się kanciaste małe plamki o żółtym kolorze. Z biegiem czasu kolor plam staje się ciemniejszy, łączą się ze sobą. Dotknięte części krzewu żółkną, a następnie obumierają. Ze względów zapobiegawczych nie należy dopuszczać do gęstnienia upraw. Dotknięte krzewy należy spryskać roztworem mieszanki Bordeaux (1%), Kaptanu lub Kuprozanu.
Zgnilizna korzeni
Zgnilizna korzeni zabija koper włoski. Najpierw obserwuje się więdnięcie liści, a następnie więdnie, brązowieje i obumiera. Jeśli wykopiesz dziurę na głębokość 15 centymetrów w pobliżu krzaka, możesz znaleźć poczerniałe korzenie. Dotkniętą roślinę należy wykopać i usunąć z miejsca wraz z glebą przylegającą do korzeni. Jeśli choroba została wykryta na początkowym etapie rozwoju, zaleca się zaprzestanie podlewania kopru, a także spryskanie go roztworem leku grzybobójczego.
Zgnilizna łodygi
U roślin dotkniętych zgnilizną łodyg uszkodzone są pędy i łodygi. Na początku część łodygi lub pędu rozpada się, po czym obumiera.W niektórych przypadkach dotyczy to również liści. Z reguły roślina gnije na poziomie powierzchni gleby, a także powyżej, podczas gdy pierwszym objawem choroby jest pojawienie się białego nalotu, następnie na powierzchni łodygi tworzą się małe brązowe plamki. Po znalezieniu objawów tej choroby na krzaku należy przestać go podlewać, a następnie usunąć płytkę nazębną i pokryć dotknięte obszary mocnym roztworem manganu potasowego, po czym rośliny sproszkowano popiołem drzewnym.
Rdza
Jeśli krzew jest dotknięty rdzą, która jest chorobą grzybiczą, na jego nadziemnych częściach pojawiają się brązowawo-pomarańczowe guzki, a także krosty, które powodują zwiększone parowanie wilgoci. Jeśli roślina jest bardzo mocno dotknięta, liście zaczynają ją otaczać. Gdy tylko zostaną zauważone pierwsze objawy choroby, należy odciąć wszystkie dotknięte łodygi i liście, a następnie spryskać koprem roztworem preparatu grzybobójczego.
Szkodniki kopru włoskiego
Koper włoski ma zdolność odstraszania różnych szkodników, ale należy pamiętać, że wiele upraw nie może się z nim dogadać. Na przykład mszyce, pchły, ślimaki i wszy drzewne nigdy na nim nie osiadają, dlatego zaleca się umieszczenie łóżka z taką rośliną obok upraw warzyw, które często na nie cierpią. Ale dzieje się tak tylko wtedy, gdy te rośliny mogą żyć obok kopru włoskiego. Jednak larwy chrząszcza majowego, ćmy łąkowej, wireworm, a także gąsienic czerpaka nadal mogą mu zaszkodzić.
Ćma łąkowa
Ćma łąkowa to polifagiczny szkodliwy owad, który może bardzo zaszkodzić ogrodowi. Długość takiego motyla osiąga 10 mm, u samic rozpiętość skrzydeł wynosi około 26 centymetrów, au samców - do 20 centymetrów. Kolor skrzydeł przednich jest brązowo-szary z ciemnymi plamami, na zewnętrznej krawędzi znajduje się żółty pasek. Tylne skrzydła są szare z 2 paskami. Czarnogłowa gąsienica takiej ćmy ma szaro-zielony kolor, a wzdłuż grzbietu biegnie ciemny pasek. Ten szkodnik wyróżnia się płodnością, dlatego jest bardzo niebezpieczny dla roślin uprawnych. Gąsienice zjadają wszystko, co napotka, pozostawiając z liści tylko ogonki i żyły. Same motyle jedzą nektar, dlatego w latach masowego lata ćmy łąkowej często następuje zauważalne zmniejszenie ilości produkowanego na tym obszarze miodu. Dzieje się tak raz na 8-10 lat, w którym to czasie ogrodnicy i ogrodnicy muszą bardzo się starać, aby zachować zbiory. Do zabijania ćmy stosuje się różne metody. Jeśli na terenie jest stosunkowo niewiele szkodników, można je zbierać ręcznie, przy czym należy pamiętać, że im więcej chwastów na danym terenie, tym większe prawdopodobieństwo, że osiedlą się na nim ćmy. Jeśli jest dużo szkodliwych owadów, to do ich zniszczenia należy użyć preparatów chemicznych, a najbardziej skuteczne są Metaphos, Decis, Fufanon, Phosphamide i Karbofos.
Zimowe miarki
Ćmy zimowe są również bardzo rozpowszechnionym szkodliwym owadem polifagicznym. Kolor przednich skrzydeł jest ciemnoszary, prawie czarny, podczas gdy mają 3 paski o jeszcze ciemniejszym odcieniu, a także cienką czarną obwódkę. U samicy tylne skrzydła są jasnobrązowe, au samców białe. Gąsienice takiego owada są pomalowane na ziemisto-szary kolor, podczas gdy na późniejszym etapie rozwoju na ich grzbiecie tworzy się ciemny pas. Tej kulturze mogą zaszkodzić same motyle i ich gąsienice, które są bardzo żarłoczne. W celu zapobiegania należy przestrzegać zasad techniki rolniczej kopru włoskiego, a także systematycznie przeprowadzać pielenie. Jeśli na miejscu jest dużo czerpaków, wymagany będzie preparat owadobójczy, który służy do zwalczania ćmy łąkowej (patrz powyżej).
Zbiór i przechowywanie
Możesz usunąć zielenie, gdy roślina osiągnie 30 cm. Zaleca się, aby nie odcinać wszystkich liści na raz - to zaszkodzi. Ostatni zbiór odmian farmaceutycznych przeprowadza się przed nadejściem mrozów. Główki odmian warzyw zbiera się po osiągnięciu średnicy 7-10 cm. Dzieje się to pod koniec sierpnia - na początku września. Nie zaleca się prześwietlania cebul w glebie, w przeciwnym razie będą miały gorzki smak.
Nasiona rośliny zbiera się, gdy łodygi kwiatowe brązowieją. Po zbiorze i wysuszeniu zachowują swoje walory kulinarne przez 6 miesięcy, a kiełkowanie - do 2-3 lat.
Koper szybko traci swój smak i aromat, dlatego zaleca się natychmiastowe stosowanie cebuli i ziół do jedzenia. Dozwolone jest przechowywanie główek kapusty w zamrażarce. Tutaj nie tracą swoich właściwości przez 2-3 miesiące.
Jak dbać o koper włoski
Opieka nad nim jest prosta i nieuciążliwa.
- Wszystkie nawy są poluzowane trzykrotnie przez cały sezon.
- W miarę wzrostu chwasty są odchwaszczane.
Koper musi zostać poluzowany i wypielony - W sezonie letnim potrzebne będą średnio 4 podlewania (na glebach lekkich - więcej), obfite, co najmniej 20 litrów na metr. Jeśli brakuje wilgoci, odmiana warzyw trafi do łodygi lub powstała główka kapusty będzie niskiej jakości.
- Po czterech liściach podaje się opatrunek górny. Drugi jest wykonywany, gdy zaczynają formować się łodygi kwiatowe - w przypadku odmian nasion i miesiąc po pierwszym - w przypadku odmian główkowych.
Zadbaj o koper włoski
Zbieranie zieleniny następuje, gdy krzewy osiągną 30 cm (w przypadku później zasianego kopru ważne jest, aby usunąć zielenie przed nadejściem mrozu).
Główki kapusty można zbierać, gdy ich średnica wynosi 10 cm (ścięte u nasady, pozostaje na nich 20 cm ogonków z liśćmi).
Nasiona są usuwane, gdy dojrzewają, co jest nierówne. Aby uniknąć samosiewu, parasol z nasionami można owinąć lekką gazą. Najlepsze nasiona dojrzewają w środkowej części parasola, więc najpierw możesz selektywnie zebrać te części, a następnie resztę. Przy ostatnim cięciu łodygi połączone krążkami są wysyłane do dojrzewania.
Zbiór kopru włoskiego
Zimowanie
Tylko południowa zima może bezpiecznie przenieść koper włoski. W rejonach o klimacie średnioklimatycznym rośliny należy przed zimowaniem wyrzucić, dobrze przykryć torfem lub obornikiem i przykryć słomą. Przy pierwszych opadach śniegu zasłoń miejsce, w którym rośnie koper włoski.
Dobrym pomysłem może być przezimowanie kopru w stacjonarnej szklarni, która nie jest zbierana na zimę. On również musi być objęty ochroną.
Szkodniki i choroby
Aromatyczny krewny kopru ma wiele szkodników. Nawet nieszkodliwy i dobroduszny chrząszcz majowy, który gryzie rośliny, jest niebezpieczny dla młodych sadzonek.
- Zieleniec kopru jest zjadany przez wciornastki, mszyce i pluskwy, parasol jest szczególnie żarliwy.
- Miotacze i gąsienice uwielbiają też ucztować młodym koprem włoskim.
- Moli - ćmy marchewkowo-kminkowe, a także ćma parasolowa, nie przejdą obok przepysznych krzewów.
- Spośród chorób najbardziej nieuleczalnymi i szkodliwymi są cerkosporoza i fomoza. Pierwsza jest przenoszona przez nasiona, druga przez patogeny w glebie.
Szkodniki i choroby
Środki kontrolne nie różnią się od tych, które dotyczą kopru.
Ważny! Należy pamiętać, że podczas uprawy na zieleni niedopuszczalne jest wystawianie roślin na działanie chemikaliów.
Odmiany ogrodowe i nasiona można leczyć odpowiednimi preparatami, które pomogą uporać się z problemem na wczesnym etapie sezonu wegetacyjnego.
Najlepiej chronić koper przed szkodnikami i chorobami poprzez odpowiednią technikę rolniczą, zbieranie resztek roślinnych i terminowe zbiory.
Nasiona powinny być wysiewane tylko zdrowo, zdezynfekowanych leczonych. Nowe nasadzenia kopru włoskiego, nawet różnych odmian, nie powinny być umieszczane obok starych nasadzeń lub w ich miejsce przez co najmniej trzy lata.
Dezynfekcja nasion
Jeśli już chcesz wyhodować tę roślinę, ze względu na jej użyteczność, oryginalność i popularność, ale smak i zapach zieleni nadal nie wydaje się atrakcyjny, istnieje mała sztuczka, która pomoże Ci zakochać się w koprze włoskim i zrozumieć jego wartość. Zanim nadejdzie zima, wykop niektóre młodsze rośliny wyrwane z korzeniami w szklarni lub szklarni. Kiedy nadejdzie prawdziwa zima, odwiedź szklarnię i pokrój zielenie. Jego aromat i smak wydadzą Ci się tak słodki i świeży, że z pewnością zakochasz się w koperku i chętnie go wyhodujesz, razem ze zwykłym koperkiem.
Koper włoski w projektowaniu krajobrazu
